Gomoła (733 m n.p.m.)

Zalesione wzniesienie w południowo-wschodniej części Wzgórz Lewińskich o stromych zboczach, górujące od północnego-zachodu nad pobliską Przełęczą Polskie Wrota (660 m n.p.m.). Przez przełęcz przebiega dziś szosa z Kudowy-Zdroju, a kiedyś prowadził stary trakt z Czech na Śląsk, którego dzieje sięgają prehistorycznych czasów szlaku bursztynowego. Nic zatem dziwnego, że na szczycie Gomoli powstała w X czy XI wieku drewniana strażnica, a potem – w 2 połowie XIII stulecia murowana warownia składająca się z cylindrycznego stołpu, oraz podłużnego muru obwodowego okalającego niewielki wierzchołek. Zamek stanowił siedzibę dóbr dusznickich von Panowiców, szybko jednak stał się znany jako postrach ciągnących drogą poniżej kupców.

Gomoła - widok z Zielonego

Widok na Gomołę z Zielonego

W roku 1428 Homole zajęli husyci, czyniąc z niego punkt wypadowy. Przywódcą miejscowych oddziałów Taboru był Piotr zwany Polakiem, przypuszczalnie od polskiego pochodzenia. W roku 1433 Homole zdobyły wojska mieszczan śląskich, niszcząc częściowo warownię. Lata 40-te XV stulecia to okres rządów czeskiego możnowładcy i rozbójnika Hynka Kruszyny z Lichtenburka, pana na Kłodzku i Ząbkowicach. Jego ojcem był szambelan królewski i rządca Jawora – Jan. W roku 1420 Hinko opowiedział się przeciwko Zygmuntowi Luksemburczykowi i szybko został jednym z husyckich dowódców polowych. W roku 1428 zmienił front i przeszedł na stronę cesarską, co nie zostało mu zapomniane.

Widok na Gomołę z osiedla Leśna pod Grodźcem

W roku 1437 Hynek Kruszyna uczestniczył w koronacji żony Zygmunta Barbary na królową Czech, a w roku 1438 niósł miecz przy koronacji syna Zygmunta – Albrechta II. W roku 1440 wykupił zastawione ziemie kłodzką, ząbkowicką i ziębicką. Wdał się również w spór z Zygmuntem z Reichenau o schedę po księciu oświęcimskim Janie, wstępując w związek małżeński z księżną wdową Anną. Zygmunt postawił na związek z jej córką również Anną – dopuszczając się raptu. Hynek obiecał nowej ślubnej, że uzyska jej uwolnienie za pośrednictwem biskupa wrocławskiego Konrada z Oleśnicy i aby skłonić biskupa do podjęcia należytych starań zaczął pustoszyć jego dobra w Nysie. Annę Hynek ostatecznie uwolnił sam na początku następnego roku. Konflikt dawnego, choć obecnie umiarkowanego, husyty Hynka, z biskupem nie ustał jednak i skoncentrował się na księstwie ziębickim, do którego prawa rościł sobie Hynek. Nie chcieli go jednak w Ziębicach zarówno tamtejsi mieszczanie, jak i większość śląskich wielmożów.

Jesień na Gomole

Na szczycie Gomoły

Nie wpuszczony do miasta Hynek latem 1442 roku najechał pobliski klasztor henrykowski. Próbował również zbrojnie zająć księstwo, został jednak odparty, a na wiosnę Roku Pańskiego 1443 mieszkańcy Ziębic poprosili na miejscowy stolec książęcy skoligaconego po kądzieli z ziębickimi Piastami księcia Wilhelma z Opawy, prywatnie męża Hynkowej pasierbicy. Latem tego roku wojska Wilhelma, biskupa Konrada i ich śląskich sprzymierzeńców oblegli należący do Hynka zamek w Chałupkach i zdobyli go. Podobny los czekał Karpień koło Lądka. W roku 1444 konflikt wygasł – wtedy właśnie Hynek objął władanie na Homolach, do których prawa przysługiwały mu od roku 1440. Zamek dzierżył wcześniej raubritter Jan Kolda z Żampachu. Hynek pozostawił załogę złożoną z rabusi, którzy wymuszali myto na wędrowcach poruszających się traktem przez Polskie Wrota.

Jesień na Gomole

Ruiny zamku Homole

Kruszyna dzierżył Homole do śmierci w roku 1454, kiedy to zamek przejął późniejszy król czeski Jerzy z Podiebradów. W roku 1477 jego syn Henryk Starszy przekazał homolskie włości Hildebrandowi Kauffungowi, znosząc ich samodzielność. Kauffung Zygmunt (ten od domu Kauffunga w Ząbkowicach) zamkiem władał na początku XVI stulecia i wsławił się rozbojami jeszcze bardziej niż Kruszyna. Trwały one do pojmania rabusia i stracenia go w roku 1534 na szafocie w Wiedniu.

Zamek Homole i Duszniki na XIX-wiecznej litografii

W roku 1559 zamek opuszczono, przenosząc się do dworu w Dusznikach. Służył on odtąd jako budulec dla miejscowej ludności i szybko popadał w ruinę. Do dnia dzisiejszego zachowały się resztki stołpu i niewielkie fragmenty obwodowych murów. Ok. 100 metrów od szczytu Gomoły i ruin zamku prowadzi szlak niebieski z Zielonego do Lewina Kłodzkiego, poniżej biegnie szlak czerwony z Dusznik przez Grodczyn do Kudowy-Zdroju.

Jesień na Gomole

Resztki muru obwodowego

 

MAPA

PROPOZYCJE WYCIECZEK

NA PAŃSKĄ GÓRĘ

WZGÓRZA LEWIŃSKIE

Jedna myśl w temacie “Gomoła (733 m n.p.m.)

Add yours

  1. Bylem tam dzisiaj i znalazlem podeszwe na ktorej byla data 1422.Ciekaw jestem czy mozna tam znalezc jakies ciekawe pozostalosci typu monety,bron białą?

Dodaj komentarz

Ta witryna wykorzystuje usługę Akismet aby zredukować ilość spamu. Dowiedz się w jaki sposób dane w twoich komentarzach są przetwarzane.

Website Powered by WordPress.com.

Up ↑